Formalne aspekty faktoringu

2021-11-29

Faktoring jako rozwiązanie, które usprawnia płynność finansową firm staje się coraz bardziej popularny. Decyzję o jego wdrożeniu podejmują już nie tylko duże, prężnie działające firmy, które obsługują wielu klientów, ale również małe przedsiębiorstwa, które wystawiają miesięcznie zaledwie kilka faktur.

W faktoringu udział biorą trzy podmioty. Są to:

 

• Faktor – czyli instytucja specjalizująca się w świadczeniu usług faktoringowych; zajmuje się skupowaniem należności i ich obsługą;
• Faktorant – czyli przedsiębiorstwo, które zdecydowało się na skorzystanie z usługi faktoringu i otrzymanie zapłaty przedterminowej należności jeszcze przed upływem terminu jej wymagalności;
• dłużnik – czyli kontrahent faktoranta, który zobowiązał się do uregulowania należności za dostarczony towar lub wykonaną usługę w terminie oznaczonym na rachunku lub fakturze.

W praktyce wygląda to tak, że faktorant wystawia fakturę, faktor ją niezwłocznie opłaca, a dłużnik reguluje należność wobec faktora.

 

Usługa faktoringu nie jest jednolita i może być dostępna w różnych wariantach.

 

Rodzaje faktoringu

Ze względu na wypłacalność dłużnika można wyróżnić trzy warianty usługi:

 

• faktoring pełny – w ramach tej opcji faktor przejmuje na siebie nie tylko obsługę płatności, ale również egzekwowanie należności w razie gdyby dłużnik sam nie uregulował jej w terminie wyznaczonym na fakturze.
• Faktoring niepełny – w ramach tego wariantu faktor przejmuje na siebie wyłącznie obsługę płatności. Jeżeli dłużnik nie spłaci jej zgodnie z terminem zapisanym na fakturze, ciężar rozliczenia spoczywa na przedsiębiorcy, czyli faktorancie.
• Faktoring mieszany – jest to rozwiązanie, które w pewnym stopniu łączy dwie wcześniejsze wersje. Faktor przejmuje na siebie obsługę wierzytelności oraz jej egzekwowanie w razie niewypłacalności dłużnika, ale tylko do pewnej kwoty. Powyżej tej kwoty odpowiedzialność faktora zostaje wyłączona.

 

Faktoring może też mieć formę jawną, częściowo jawną lub całkowicie niejawną. W tym zakresie wyróżnia się:

 

• faktoring otwarty, czyli taki, w którym dłużnik od razu zostaje poinformowany o zawarciu umowy faktoringu i konieczności uregulowania należności na konto faktora a nie faktoranta;
• faktoring półotwarty to taki, w którym dłużnik dowiaduje się o zawartej umowie faktoringowej wraz z otrzymaniem wezwania do zapłaty;
• faktoring tajny natomiast ma miejsce wtedy, gdy dłużnik nie wie o zawartej umowie faktoringu, a wszelkie uregulowane należności przekazuje na konto faktoranta. Ten zaś dopiero przesyła je na konto faktora.

 

Koszty faktoringu zależne są głównie od tego, jaka forma została wybrana: pełny, mieszany czy niepełny, jak również od firmy, która świadczy tego rodzaju usługi i jaki cennik za nie ustaliła.

 

W kwestii księgowania należności otrzymanych od faktora, to są one księgowane jako wpłata od dłużnika, a dokumentem potwierdzającym i legalizującym taki wpływ na konto jest wystawiona faktura lub rachunek. Nie ma tu znaczenia fakt, że wpływ przychodzi od innego podmiotu. Zawarta umowa faktoringu legalizuje bowiem taki przepływ środków: od dłużnika do faktora, a od faktora do faktoranta.

---

Zespół Ekspertów ING Księgowość