Urlop wypoczynkowy – konieczność wybrania do końca września za rok 2022
2023-11-20
Urlop wypoczynkowy to podstawowe prawo wszystkich osób pozostających w stosunku pracy. Pracownicy, którzy nie wykorzystali go w całości za rok 2022, będą musieli w najbliższym czasie odebrać zaległe dni wolne. Termin ten przypada bowiem na 30 września bieżącego roku.
Urlop wypoczynkowy – prawo każdego pracownika
Pracownikom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę w każdym roku kalendarzowym przysługuje prawo do płatnego urlopu. W przypadku stażu pracy krótszego niż 10 lat jest to 20 dni. Osoby zatrudnione na okres dłuższy niż 10 lat mogą z kolei skorzystać z 26 dni wolnego. Wymiar urlopu wypoczynkowego pomniejszany jest proporcjonalnie do wielkości etatu, na jaki pracownik jest zatrudniony. Jeśli więc umowa z pracodawcą została zawarta na ½ etatu, zatrudnionemu przysługuje 10 lub 13 dni urlopu. W przypadku pierwszej pracy na umowę o pracę prawo do urlopu za każdy przepracowany miesiąc uzyskuje się w 1/12 wymiaru urlopu, który przysługiwałby za cały rok. Co do zasady urlop wypoczynkowy jest nieprzerwany, jednak jeżeli pracownik złoży wniosek o urlop w kilku momentach roku, można go podzielić. W takiej sytuacji przynajmniej jedna część urlopu musi jednak trwać co najmniej 14 następujących po sobie dni kalendarzowych. Co istotne, jeżeli pracownik zdecyduje się na urlop na żądanie – maksymalnie 4 dni w ciągu roku – musi pamiętać, że stanowi on część urlopu wypoczynkowego.
Podstawowe zasady udzielania urlopu wypoczynkowego
Każdy pracodawca ma obowiązek udzielić osobie zatrudnionej urlopu wypoczynkowego w roku, w którym nabyła ona prawo do dni wolnych. Pracownik musi jednak złożyć wcześniej pisemny wniosek, w którym określi dokładny termin bądź terminy urlopu. Udziela się go w dniach, w których pracownik wykonywałby swoje obowiązki zawodowe w ustalonym wymiarze godzinowym. Każdy dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy danej osoby. Jeżeli w trakcie trwania danego roku kalendarzowego wymiar urlopu pracownika ulegnie zwiększeniu, może on skorzystać z tzw. urlopu uzupełniającego.
Zaległy urlop wypoczynkowy
Pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę powinien wykorzystać przysługujący mu urlop wypoczynkowy w tym samym roku kalendarzowym, na który on przypada. Zdarzają się jednak sytuacje, w których nie mam możliwości wykorzystania wszystkich dni wolnych przed zakończeniem roku. W takim przypadku należy wybrać zaległy urlop do końca września kolejnego roku. Wszyscy, którzy nie wykorzystali jeszcze przysługujących im dni urlopowych za rok 2022, muszą więc zrobić to do 30 września 2023. Jeśli pracownik zwleka z odebraniem zaległego urlopu, a termin jego odebrania jest coraz bliżej, pracodawca może sam wysłać daną osobę na urlop bez uprzedniego ustalenia terminu.
Nieudzielenie zaległego urlopu a konsekwencje dla pracodawcy
W sytuacji, gdy pracownik nie wykorzysta wszystkich dni urlopu wypoczynkowego
w wyznaczonym terminie, a pracodawca nie wyśle go na urlop „przymusowy”, można spodziewać się pewnych konsekwencji. Nieudzielenie urlopu z winy przełożonego jest bowiem uznawane za wykroczenie przeciwko prawom pracownika określonym w Kodeksie pracy. Możliwe jest wówczas otrzymanie kary grzywny w wysokości od 1 tys. do nawet 30 tys. złotych. Jeśli jednak urlop nie został udzielony z przyczyn niezależnych od pracodawcy – np. z powodu przedłużającej się choroby pracownika – nie jest udzielana żadna kara finansowa.
Zespół Ekspertów ING Księgowość