Okres wypowiedzenia dla umowy zlecenie
2025-03-10
Umowa zlecenie to jedna z najpopularniejszych form zatrudniania w Polsce. Jej niewątpliwą zaletą jest niesamowita elastyczność, dlatego też niejednokrotnie wykorzystuje się ją przy pracy sezonowej. Wiele wątpliwości dotyczy jednak tego, jak wygląda kwestia wypowiedzenia takiej umowy. Sporo osób zastanawia się też nad tym, czy w odniesieniu do umów zlecenie obowiązuje okres wypowiedzenia. W niniejszym poradniku przedstawiamy pełen pakiet informacji na temat okresu wypowiedzenia w umowach zlecenie. Jest to lektura obowiązkowa dla każdego, kto rozważa zakończenie współpracy z pracodawcą w oparciu o tę formę bądź poszukuje nowego miejsca pracy i zastanawia się, czy umowa zlecenie będzie dobrym wyborem.
Czy umowa zlecenie musi mieć okres wypowiedzenia?
Polskie przepisy bardzo dokładnie określają, czy umowa zlecenie musi posiadać konkretny okres wypowiedzenia. Jak wskazuje art. 746 Kodeksu cywilnego, strony takiej umowy mają prawo do wypowiedzenia jej w dowolnym momencie. Fakt ten został również potwierdzony przez Sąd Najwyższy w orzeczeniu wydanym 28 września 2004 roku (sygn. akt IV CK 640/03).
To, czy okres wypowiedzenia zostanie zastosowany, zależy wyłącznie od stron umowy, czyli zleceniodawcy i zleceniobiorcy. Polskie przepisy nie narzucają obowiązku stosowania okresu wypowiedzenia. Często rezygnuje się z jego stosowania, co powoduje, że zarówno zleceniodawca jak i zleceniobiorca mają możliwość wypowiedzenia umowy w dowolnym momencie. Chcąc jednak zabezpieczyć swoje interesy, warto zadbać o to, by w dokumencie znalazł się stosowny zapis dotyczący okresu wypowiedzenia. Umowa zlecenie może zawierać dowolny okres wypowiedzenia, ponieważ polski ustawodawca nie wprowadził w tym zakresie konkretnych regulacji. Najczęściej okres wypowiedzenia w przypadku umów zlecenie wynosi 7, 14 bądź 30 dni. Bardzo rzadko zdarza się, by trwał on dłużej.
W jaki sposób można wypowiedzieć umowę zlecenie?
Aby możliwe było wypowiedzenie umowy zlecenia, trzeba pamiętać o konieczności zastosowania się do ściśle określonych wytycznych. Przede wszystkim bardzo istotne jest to, by dopilnować, by druga ze stron miała możliwość pełnego zapoznania się z treścią przesłanego dokumentu.
Art. 60 Kodeksu cywilnego wskazuje, że wola rozwiązania umowy musi być wskazana w sposób dostateczny. Chodzi o to, by nie było jakichkolwiek wątpliwości co do tego, czy rzeczywiście autorowi pisma chodziło o wypowiedzenie umowy. Bardzo istotny warunek, o którego spełnieniu trzeba koniecznie pamiętać, polega na tym, iż wypowiedzenie umowy musi być przeprowadzone w takiej formie, w jakiej zawarto umowę. Przykładowo: jeżeli umowę zlecenie przy nawiązywaniu współpracy pomiędzy zleceniodawcą a zleceniobiorcą podpisywano w formie pisemnej, wówczas wypowiedzenie także musi mieć obowiązkowo formę pisemną. W przeciwnym razie nie będzie miało ono mocy prawnej.
Przed wysłaniem wypowiedzenia, należy zatem:
l Zweryfikować zapisy w umowie dotyczące kwestii wypowiedzenia. Najczęściej znajdują się tam szczegółowe wytyczne co do tego, w jaki sposób powinno być ono złożone. W niektórych firmach istnieje na przykład możliwość przesłania wypowiedzenia nie tylko w formie pisemnej, ale także za pośrednictwem wiadomości e-mail, co jest dość istotnym udogodnieniem.
l Dopilnować, by dokument zawierał wszystkie niezbędne informacje. W wypowiedzeniu powinna znaleźć się data sporządzenia dokumentu, dane obu stron umowy, czyli zleceniodawcy oraz zleceniobiorcy a także konkretne oświadczenie o wypowiedzeniu i data zakończenia umowy.
Później trzeba już tylko zadbać o to, by wypowiedzenie zostało doręczone do adresata. Potwierdzenie wysłania można uzyskać na przykład na poczcie, wysyłając list polecony. Z kolei w przypadku przesyłania wypowiedzenia drogą mailową sprawa jest jeszcze prostsza.
Jakie zapisy dotyczące wypowiedzenia powinny znaleźć się w umowie?
Zarówno zleceniodawca jak i zleceniobiorca przy nawiązywaniu współpracy powinni dołożyć wszelkich starań, aby w umowie zlecenia znalazło się jak najwięcej szczegółowych informacji odnośnie wypowiedzenia. Dzięki temu możliwe będzie uniknięcie niepotrzebnych nieporozumień przy rozwiązywaniu umowy. Przede wszystkim w umowie powinny znajdować się następujące informacje:
l Okres wypowiedzenia. Jest to określenie czasu, który upływa od złożenia wypowiedzenia do definitywnego zakończenia współpracy. Zazwyczaj wynosi on 7, 14 lub 30 dni, jednak w niektórych firmach może on trwać nawet kilka miesięcy.
l Forma wypowiedzenia. Jest to informacja na temat tego, w jakiej formule powinno być złożone wypowiedzenie, na przykład na piśmie, e-mailowo bądź w inny sposób.
l Wskazanie przyczyn wypowiedzenia. Zleceniodawca i zleceniobiorca mogą też wspólnie określić, czy umowę można wypowiedzieć wyłącznie z ważnych powodów czy też w dowolnie wybranym momencie, bez uzasadniania tej decyzji.
l Konsekwencje złożenia wypowiedzenia. W zależności od specyfiki pracy w danym miejscu dokument może też zawierać szczegółowe wytyczne na temat zasad postępowania w takiej sytuacji. Może tu na przykład chodzić o zwrot firmowego sprzętu użytkowanego przez zleceniobiorcę czy też służbowego samochodu.
Jak prawidłowo obliczyć okres wypowiedzenia?
Wielu zleceniobiorców oraz zleceniodawców / lub wiele osób zastanawia się, jakie są zasady dotyczące prawidłowego obliczania okresu wypowiedzenia. W tym względzie także bardzo istotne są zapisy podpisanej wcześniej umowy. Bardzo istotne jest to, by znalazł się tam szczegółowy punkt mówiący o okresie wypowiedzenia a także sposobie jego obliczania. Są następujące możliwości:
l Liczenie okresu wypowiedzenia od dnia doręczenia dokumentu. W tym przypadku okres wypowiedzenia liczy się od dnia, w którym druga strona otrzymuje wypowiedzenie.
l Liczenie okresu wypowiedzenia od daty wskazanej na dokumencie. Wówczas okres wypowiedzenia liczony jest od dnia, w którym doszło do wysłania pisma przez osobę, która sporządziła pismo.
Art. 112 Kodeksu cywilnego wskazuje dodatkowo, że termin, który wskazano w latach, miesiącach bądź tygodniach, musi każdorazowo kończyć się z upływem dnia, który datą bądź nazwą odpowiada początkowemu dniowi terminu. Z kolei, gdy nie istnieje odpowiednik w danym miesiącu (np. luty nie ma 31 dni), wówczas zasada jest następująco: końcem okresu wypowiedzenia jest ostatni dzień konkretnego miesiąca, co znacznie ułatwia sprawę.
Przykłady:
l Przy wypowiedzeniu umowy 30 stycznia z miesięcznym okresem wypowiedzenia, umowa skończy się 28 lub 29 lutego (w zależności od roku),
l Przy wypowiedzeniu umowy 30 września z miesięcznym okresem wypowiedzenia, umowa skończy się 31 października.
Kiedy można rozwiązać umowę zlecenie bez okresu wypowiedzenia?
Umowa zlecenie wypowiedzenie - kiedy jest możliwe rozwiązanie umowy bez niego? Okazuje się, że istnieje możliwość natychmiastowego rozwiązania umowy zlecenie bez wypowiedzenia, jednak tylko w ściśle określonych sytuacjach. Oto sytuacje, kiedy jest to możliwe:
l Zapis w umowie. Jeżeli obie strony w podpisanej wcześniej umowie zgodzą się na to, by można było ją wypowiedzieć w sposób natychmiastowy bez wypowiedzenia.
l Istotne powody. Zakończenie współpracy w ramach umowy zlecenie bez zachowywania okresu wypowiedzenia możliwe jest, gdy zaistnieją poważne okoliczności. Mowa tutaj na przykład o naruszeniu obowiązków jednej ze stron, utracie zaufania bądź ponadstandardowych okolicznościach, które całkowicie uniemożliwiają dalsze wykonywanie umowy.
l Brak wykonania zlecenia przez zleceniobiorcę. W przypadku, gdy zleceniobiorca w sposób świadomy zlekceważy powierzone mu przez zleceniodawcę obowiązki, ten drugi ma prawo do wypowiedzenia umowy bez zachowywania okresu wypowiedzenia.
l Koniec realizacji określonego projektu. W przypadku, gdy umowę zlecenie podpisywano na potrzeby realizacji konkretnej inicjatywy, a dobiegła już ona końca, wówczas również umowę można rozwiązać natychmiast. Istotne jest jednak to, że zapisy o tych okolicznościach muszą być szczegółowo wyjaśnione w umowie zlecenie.
Czy zleceniodawca ma prawo do karania zleceniobiorcy za rozwiązanie umowy?
Zleceniodawca zatrudniający zleceniobiorcę w ramach umowy zlecenie nie ma prawa do tego, aby zakazać mu wypowiedzenia umowy zlecenia ze skutkiem natychmiastowym, jeśli ten miał ważne powody. Dotyczy to również sytuacji, kiedy w umowie zlecenie wskazano, że przy kończeniu współpracy będzie stosowany okres wypowiedzenia. Zleceniodawca ma wyłącznie prawo do tego, by nie zezwolić na to, by zleceniobiorca mógł wypowiedzieć umowę natychmiastowo bez wskazywania istotnej argumentacji.
Wypowiedzenie umowy zlecenia a kara umowna
Czy za wypowiedzenie umowy zlecenie mogą być naliczane przez jedną ze stron kary umowne? Sporo informacji na ten temat można dowiedzieć się z uzasadnienia wyroku Sądu Najwyższego z 23 listopada 2011 roku (sygn. akt IV CNP 14/11). Czytamy w nim, że zarówno zleceniodawca jak i zleceniobiorca nie mają prawo do zastrzeżenia sobie kary umownej za wypowiedzenie umowy zlecenia, jeżeli umowa została wypowiedziana z istotnych powodów. Uprawnienie przysługujące stronom umowy nie może być wyłączone ani ograniczone w żaden sposób.
Zleceniodawca może nałożyć karę umowną na zleceniobiorcę wyłącznie w ściśle określonych okolicznościach, które są wskazane w art. 483 § 1 Kodeksu cywilnego. Czytamy w nim, że jest to możliwe, gdy zleceniobiorca nie zrealizował zleconych zadań w ogóle bądź wykonał je w sposób niezgodny z wcześniej przekazanymi wytycznymi, co skutkuje tym, iż zleceniodawca musi ponieść stosowne koszty z tym związane.
Meta-opis: Okres wypowiedzenia dla umowy zlecenia - ile trwa, jakie warunki muszą być spełnione? Sprawdź ten kompleksowy poradnik!
Zespół Ekspertów ING Księgowość