Limity transakcji gotówkowych B2B i B2C
2022-12-05
Cel wprowadzenia zmian
Od momentu przejęcia władzy obecny rząd postawił sobie za cel uszczelnienie systemu podatkowego, szczególnie w zakresie podatku VAT. Z uwagi na to, że transakcje gotówkowe trudniej jest kontrolować, rząd ustanowił limity dla transakcji gotówkowych. Chodzi o to, by nadal utrzymać kontrolę nad transakcjami o wyższych wartościach.
Podstawa prawna
Limity gotówkowe dla transakcji zostały uregulowane w artykule 19 ustawy Prawo Przedsiębiorców. Zgodnie z zawartymi tam przepisami, transakcje związane z prowadzoną działalnością gospodarczą muszą się odbywać za pośrednictwem rachunku bankowego zawsze wtedy, gdy drugą stroną transakcji również jest inny przedsiębiorca, a jednorazowa wartość transakcji przekracza 15 000 zł, niezależnie od tego, w ilu płatnościach zostanie zrealizowana. Jeżeli natomiast transakcja realizowana jest w walucie, to jej wartość obliczana jest według kursu ogłoszonego przez NPB na dzień przeprowadzenia transakcji.
Takie rozwiązanie daje znacznie większą kontrolę nad obiegiem finansowym pomiędzy przedsiębiorcami. Możliwość skontrolowania kont przedsiębiorców powoduje, że można porównać dokumenty finansowe potwierdzające przebieg zdarzenia gospodarczego oraz związany z nimi wpływ na konto.
Limity transakcji gotówkowych w obrocie B2B
Zgodnie z obowiązującymi aktualnie przepisami przedsiębiorcy nie mogą więc pobrać opłaty od kontrahentów w gotówce, jeżeli wartość całej transakcji przekracza 15 000 zł. Ta kwota obowiązywać będzie do końca 2022 roku.
Trzeba jednak pamiętać, że już od pierwszego stycznia 2023 roku limit ten ulegnie zmianie. Zgodnie z nowymi regulacjami, przedsiębiorcy będą zobowiązani do rozliczenia się za pośrednictwem rachunku bankowego już od kwoty 8 000 zł. To dwukrotnie mniej niż obecnie.
Konsekwencje podatkowe zmian
Zgodnie z dziś obowiązującymi regulacjami dla limitów transakcji gotówkowych, przedsiębiorca, który opłaci transakcję z innym przedsiębiorcą gotówką, a wartość tej transakcji przekroczy 8 000 zł, to kwota powyżej wspomnianych 8 000 zł nie będzie mogła zostać wliczona do kosztów uzyskania przychodu.
Natomiast od 1 stycznia 2023 cała taka transakcja (opłacona gotówką) nie będzie mogła zostać wliczona do kosztów uzyskani przychodu. Nie stanie się więc kosztem podatkowym, a przez to również nie obniży podstawy opodatkowania. W dalszej konsekwencji wpłynie na wyższe zobowiązanie podatkowe przedsiębiorcy.
Warunkiem wliczenia transakcji do kosztów podatkowych jest uregulowanie jej za pomocą rachunku bankowego przedsiębiorcy.
Jeżeli jednak wartość transakcji będzie mniejsza niż 8000 zł i zostanie uregulowana gotówką, to będzie można ją włączyć do kosztów uzyskania przychodu.
Należy to wspomnieć o jeszcze jednej kwestii. Jeżeli wartość transakcji wynosi np. 10 000 zł (mowa o roku 2023), a przedsiębiorca zapłaci przelewem 6000 zł, a 4000 zł gotówką, wówczas kosztem podatkowym będzie wyłącznie 6000 zł, czyli ta część, która zgodnie z przepisami została opłacona za pośrednictwem rachunku bankowego. Część opłacona gotówką nie będzie kosztem.
Limit transakcji gotówkowych w relacji B2C
W ustawie o prawach konsumenta znalazł się też dodatkowy zapis, który zamieszczono w artykule 7b. Dotyczy on transakcji, które odbywają się pomiędzy przedsiębiorcą a konsumentem, czyli B2C.
Zgodnie ze wspomnianym artykułem, konsument ma obowiązek opłacić transakcję za pośrednictwem rachunku bankowego zawsze wtedy, gdy jej łączna wartość, niezależnie od liczby płatności częściowych, przekracza 20 000 zł.
W przypadku realizowania płatności w walucie obcej, jej wartość określa się za pomocą kursu ogłoszonego przez NBP na dzień przeprowadzenia transakcji.
Jak widać, kontrolą mają być objęte wszystkie transakcje, również te realizowane z konsumentami, a limity prawdopodobnie będą systematycznie obniżane.
Zespół Ekspertów ING Księgowość