Rozliczenie roczne po zmianach
2023-01-30
Tegoroczne roczne rozliczenie podatku nie będzie łatwe dla nikogo. Okazuje się bowiem, że ustawodawca przewidział możliwość dokonania wyboru sposobu przeprowadzenia rozliczeń. Co to dokładnie oznacza? Podatnik ma prawo rozliczyć swoje podatki na dwa sposoby i wybrać ten, który okaże się dla niego korzystniejszy. W praktyce to nic innego, jak podwójny system opodatkowania, w którym dwa odmienne sposoby rozliczenia swoich podatków funkcjonują równolegle.
Podstawy podwójnego systemu opodatkowania
Polski Ład, który w zamierzeniu miał uporządkować polski system podatkowy, tylko go jeszcze bardziej skomplikował. Okazało się, że wprowadzona ulga dla klasy średniej to rozwiązanie niekorzystne i podatnicy podnieśli swoje głosy sprzeciwu przeciwko takiemu rozwiązaniu.
To doprowadziło do uchwalenie ustawy o nazwie Polski Ład 2.0, która w założeniu miała naprawiać błędy ustawy pierwotnej. W nie także znalazło się kilka niekorzystnych zapisów, na które podatnicy nie chcieli się zgodzić.
Na skutek presji i nieustannych głosów krytycznych, ustawodawca podjął decyzję, że rok 2022 będzie można rozliczyć albo na podstawie jednej, albo drugiej ustawy. Czy to wprowadziło porządek? Przekonamy się o tym już niebawem, gdy dojdzie do rozliczania podatków. A jak to zrobić?
Rozliczenie podatku dochodowego na podstawie ustawy Niskie Podatki
Jeżeli podatnik zdecyduje się skorzystać z ustawy Niskie Podatki, wówczas cały swój roczny dochód będzie zobowiązany opodatkować podatkiem dochodowym w wysokości 12%, minus kwota zmniejszająca podatek, która w tym roku wynosi 3600 zł (w ramach Niskich Podatków).
Obniżenie stawki podatku to niewątpliwie korzyść dla podatników, szczególnie, że zostało ono wprowadzone w połowie roku, a dotyczy dochodów uzyskanych przez cały 2022 rok. Dlaczego to takie ważne? W pierwszej połowie roku zaliczki odprowadzane na podatek dochodowy były wyliczane przy stawce 17%, a dopiero od pierwszego lipca przy stawce 12%. Oznacza to, że za pierwszą połowę roku może być wygenerowana nadpłata, która zostanie zwrócona podatnikowi.
Osoby, które rozliczają się zgodnie ze skalą podatkową zapłacą więc (przykładowe rozliczenie):
- Przy 100 000 zł rocznego dochodu zapłacą 8400 zł podatku, ponieważ 12% ze 100 000 to 12000, które należy pomniejszyć o kwotę 3600.
- Przy 200 000 zł rocznego dochodu zapłacą 36 400 zł podatku, ponieważ 12% ze 120 000 + 32% z 80 000 - 3600 kwoty wolnej.
- Przy 1 100 000 zł rocznego dochodu zapłacą 328 400 zł podatku, ponieważ 12% ze 120 000 + 32% z 980 000 zł + 4% ze 100 000 zł - 3600 kwoty zmniejszającej.
Innymi słowy:
- Do 120 000 zł obowiązuje stawka 12%;
- Powyżej 120 000 zł jest drugi próg i obowiązuje stawka 32%;
- Osoby, które zarobią powyżej miliona, za tę kwotę powyżej muszą dodatkowo odprowadzić daninę solidarnościową w wysokości 4%.
Na tym jednak nie koniec komplikacji.
Alternatywna rzeczywistość
Do końca czerwca 2022 roku obowiązywał inny system podatkowym. W przypadku rozliczania się na bazie skali podatkowej obowiązywała podstawowa stawka 17%, a kwota zmniejszająca podatek wynosiła wówczas 5100 zł.
Jeżeli podatnik rozliczy się na obydwa sposoby i jeden z nich okaże się dla niego korzystniejszy, wówczas otrzyma nie tylko zwrot nadpłaconego podatku, ale również różnicę, jaka wynika z zastosowania stawki 17% lub 12%.
Okazuje się bowiem, że rząd zostawił taką furtkę dla osób niezadowolonych z wdrożonych zmian. Jeżeli więc rozliczenie stawką 17% z kwotą 5100 zmniejszającą podatek będzie dla podatnika korzystniejsze - to może śmiało z tej wersji skorzystać bez martwienia się o to, że obecnie obowiązująca stawka to 12% i 3600 zł kwoty zmniejszającej.
Czy to ułatwi rozliczenia? Czas pokaże. Do tego dochodzą jeszcze ulgi i zwolnienia, które przecież nadal przysługują podatnikom (poza ulgą dla klasy średniej, która została definitywnie zniesiona).
Rodzice samotnie wychowujący dziecko mogą skorzystać z rozliczenia się razem z dzieckiem, choć trzeba wziąć tu pod uwagę, czy dziecko nadal się uczy, jest dorosłe i czy również generuje własne dochody.
W przypadku nadchodzących rozliczeń prawdopodobnie będzie jeszcze wiele zamieszania i nieporozumień. Warto więc śledzić aktualne informacje, a w razie potrzeby zasięgnąć porady specjalisty.
Zespół Ekspertów ING Księgowość