Rozliczenie podatku po przekroczeniu progu
2023-03-06
Zgodnie z polskim prawem podatkowym podatnicy, którzy rozliczają się na zasadach ogólnych muszą stosować się do dwóch stawek podatkowych. Pierwsza stawka dotyczy pierwszego progu podatkowego, druga drugiego. Jest jeszcze podatek dodatkowy, który opłaca się po przekroczeniu progu jednego miliona złotych. Jak wygląda kwestia tych rozliczeń? Kiedy obowiązuje drugi próg i jakiej kwoty dotyczy druga stawka podatkowa?
Rozliczenie w oparciu o skalę podatkową
Rozliczenie na zasadach ogólnych, czyli na skali podatkowej polega na tym, że istnieją progi dochodów, które warunkują stawkę podatku. I tak, w obecnie funkcjonującym systemie mamy zasadniczo dwa progi podatkowe:
- Pierwszy, który kończy się na kwocie 120 000 zł i od stycznia do lipca 2022 roku obowiązywał w tym progu podatek 17%, a od 1 lipca 2022 obowiązuje 12%;
- Drugi od kwoty powyżej 120 000 zł, który obciążony jest podatkiem w wysokości 32%.
W roku 2023, stan na koniec stycznia, obowiązują te same progi podatkowe i te same stawki podatku.
Jak obliczyć podstawę opodatkowania?
Podstawę opodatkowania stanowi uzyskany w roku ubiegłym dochód. Jest to różnica między osiągniętym przychodem, a kosztami poniesionymi na jego uzyskanie. Do tego, różnicę tę należy jeszcze pomniejszyć o odliczenia ustawowe, czyli składki odprowadzone na ubezpieczenia społeczne.
Uzyskane w ten sposób wartości należy zawsze zaokrąglić do pełnych złotych. Kwota po zaokrągleniu stanowi podstawę opodatkowania.
Jak zatem rozliczać podatek w przypadku przekroczenia progu?
Zasada jest taka, że do kwoty, która znajduje się w pierwszym progu podatkowym, czyli do 120 000 zł stosowana jest pierwsza stawka podatkowa 12%. W momencie przekroczenia tej kwoty stosowana jest druga stawka podatkowa, czyli 32%. Co należy podkreślić, druga stawka podatkowa stosowana jest wyłącznie do nadwyżki, ponad pierwszy próg podatkowy.
Dla zobrazowania warto przytoczyć przykład:
Przedsiębiorca uzyskał w roku podatkowym dochód na poziomie 150 000 zł w skali roku. Oznacza to, że od 120 000 zł musi odprowadzić podatek w wysokości 17% i 12% (17% za dochody uzyskane do końca czerwca 2022 i 12% za dochody uzyskane od 1 lipca 2022). Natomiast pozostała kwota, czyli 30 000 zł (150 000 - 120 000 = 30 000) jest już obciążona podatkiem 32%.
Inni słowy, przedsiębiorca, który przekracza próg podatkowy musi odprowadzić podatek w dwóch wartościach.
Jak rozliczać podatek z drugiego progu u osób zwolnionych z PIT?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami osoby młode, które nie ukończyły jeszcze 26 roku życia, są zwolnione z obowiązku odprowadzania podatku. Umownie przyjęło się, że jest to rozwiązanie PIT 0.
Jednakże, to rozwiązanie ma swoje ograniczenia. Młodzi ludzie, którzy objęci zostali ulgą, są zwolnieni z obowiązku odprowadzania podatku wyłącznie do kwoty 85 528 zł. Jeżeli więc ich roczny dochód nie przekracza tej kwoty - to rzeczywiście ich PIT wynosi 0 zł, ponieważ obowiązuje zwolnienie.
W przypadku przekroczenia tej kwoty, od nadwyżki muszą odprowadzić podatek w wysokości 12%, ale z zastrzeżeniem, że ta stawka podatku obowiązuje wyłącznie do kwoty 120 000, czyli tej samej, która dotyczy podatników nieobjętych zwolnieniem. Po przekroczeniu kwoty 120 000 zł dochodu, młodzi podatnicy muszą odprowadzić podatek w wysokości 32% - tak jak wszyscy inni podatnicy.
Co w sytuacji, gdy młody podatnik jest zatrudniony na umowę o pracę i pracodawca wylicza mu zaliczki na podatek? Otóż, pracodawca ma obowiązek monitorowania dochodów pracownika i ich comiesięcznego sumowania. Dopóki dochody nie osiągają granicznej kwoty 85 528 zł zaliczka na podatek wynosi 0% - co wynika z przyznanej młodemu pracownikowi ulgi.
Po przekroczeniu tej kwoty (sumowanej z miesiąca na miesiąc) należy odprowadzać zaliczkę na podatek w wysokości 12%. Jeżeli młody pracownik zarabia na tyle dużo, że w ciągu roku podatkowego przekroczy jeszcze pierwszy próg podatkowy, czyli uzyska wynagrodzenie (dochód) powyżej 120 000 zł, wówczas nadwyżkę powyżej tej kwoty (120 000) należy dodatkowo opodatkować podatkiem o wartości 32% i w tej wysokości odprowadzać zaliczkę do urzędu skarbowego.
Zespół Ekspertów ING Księgowość