Podatkowa grupa kapitałowa od A do Z – to warto wiedzieć

2024-06-24

Gdy zakładasz firmę, masz do wyboru kilka form prawnych: jednoosobową działalność, spółkę cywilną lub akcyjną. Możesz także stworzyć grupę kapitałową. Z artykułu dowiesz się, czym charakteryzuje się taka forma prowadzenia działalności. Zapraszamy do lektury.

W artykule znajdziesz informacje o:

• czym jest podatkowa grupa kapitałowa,
• na jakich warunkach można ją stworzyć,
• o korzyściach płynących  z funkcjonowania w PGK,
• o zasadach opodatkowania PGK,
• o codziennym Funkcjonowaniu PG.

Podatkowa grupa kapitałowa – co to jest?

Podatkowa grupa kapitałowa (PGK) to co najmniej dwie spółki prawa handlowego, które zdecydowały się na wspólne rozliczanie podatku CIT. Dzięki temu mogą połączyć dochody oraz straty poszczególnych spółek działających w grupie. Pozwala to na sprawniejsze zarządzanie podatkami. Polskie przepisy podatkowe jasno określają zasady, na jakich możliwe jest tworzenie, funkcjonowanie oraz rozliczanie podatkowe PGK.

Warto dodać, że podatkowa grupa kapitałowa, wyróżnia się specyficzną budową. Na jej czele stoi spółka dominująca, często zwana matką. Jest ona nadrzędna do pozostałych, tak zwanych córek. Żadna z nich nie rozlicza się samodzielnie. Wszystkie one objęte są wspólnym podatkiem od osób prawnych CIT.  Spółka matka przejmuje obliczanie­, pobieranie i przekazywanie­ płatności podatkowych dla wszystkich spółek w ramach grupy podatkowej. Usprawnia to przestrzeganie przepisów podatkowych i sprawozdawczość. Umożliwia dokładne i terminowe płatności podatków w całej grupie.

Podatkowa grupa kapitałowa – warunki powstania

Ustawa  o podatku dochodowym od osób prawnych jasno określa jakie warunki trzeba spełnić, aby mogła powstać podatkowa grupa kapitałowa. Oto ich lista:

• Między połączonymi spółkami muszą występować powiązania kapitałowe.
• Spółka matka musi być właścicielem co najmniej 75% udziałów w kapitale zakładowym spółek zależnych (córek).
• Kapitał zakładowy każdej spółki zależnej nie może być mniejszy niż 250 tys. zł.
• Umowa o stworzeniu PGK zawierana jest na okres nie krótszy niż 3 lata, na piśmie i musi zostać zarejestrowana przez naczelnika urzędu skarbowego.
• Umowa musi zawierać m.in. wykaz spółek tworzących grupę, informacje o udziałowcach wraz z wysokością ich udziału w kapitale zakładowym oraz określenie czasu trwania umowy.
• Żadna ze spółek nie może korzystać ze zwolnień podatkowych, lub mieć zaległości względem skarbu Państwa.

Założenie PGK i zgłoszenie tego faktu do urzędu skarbowego musi nastąpić najpóźniej 45 dni przed początkiem nowego roku podatkowego. Oficjalnie grupa może zacząć działać po zarejestrowaniu jej przez naczelnika urzędu skarbowego.

Jakie są korzyści z funkcjonowania w podatkowej grupie kapitałowej?

Dlaczego wiele firm decyduje się na taki krok, jak stworzenie PGK? Otóż rozwiązanie to ma liczne zalety, dla tworzących je spółek. Oto przykłady kilku z nich.

Strategiczne zarządzanie podatkami

Struktura grupy podatkowej ułatwia optymalizację strategii podatkowej. Umożliwia kompensację zysków i strat w spółkach zależnych i zmniejszenie ogólnego zobowiązania podatkowego. Między innymi poprzez wykorzystanie strat poniesionych przez niektóre podmioty. Są one wykorzystywane w celu zmniejszenia dochodu do opodatkowania generowanego przez inne spółki. Takie podejście okazuje się korzystne, gdy uczestnicy grupy działają na różnych rynkach lub w innych branżach. Do osiągnięcia oszczędności podatkowych wykorzystuje się różnice w cyklicznych lub sezonowych wzorcach biznesowych.

Wzrost konkurencyjności oraz zmniejszenie ryzyka

Udział w grupie kapitałowej pozwala na zwiększenie oferty produktowej, oraz ekspansję na nowe rynki bez konieczności kosztownych inwestycji. Szersza oferta dla klienta, pozytywnie wyróżnia daną firmę na tle konkurencji. Działając w ramach PGK, spółki chronione są przed zawirowaniami na lokalnych rynkach lub w danej branży.

Bezpieczeństwo finansowe

Funkcjonowanie w podatkowej grupie kapitałowej  pozwala na łączenie kosztów stałych w celu zmniejszenia należnych podatków. Zyskują na tym wszyscy uczestnicy PGK. Zmniejszą się wydatki, a wzrasta rentowność całej grupy. W przypadku kłopotów finansowych jednego z uczestników grupy istnieje możliwość skorzystania ze środków innych spółek. Działanie w PGK chroni przed niebezpiecznymi zjawiskami, takimi jak nieuczciwa konkurencja, zmiany na rynkach międzynarodowych, czy też utrata płynności finansowej.

Podatkowa grupa kapitałowa  CIT – jakie są zasady opodatkowania?

W przypadku spółek należących do podatkowej grupy kapitałowej podstawą do obliczenia podatku jest skonsolidowany dochód wszystkich spółek, po odliczeniu wszystkich strat finansowych. W naszym kraju podatek od osób prawnych, czyli CIT wynosi 19%. Jeżeli pojedyncze spółki płaciłyby osobno podatek, z pewnością byłby on wyższy niż w przypadku PGK. Możliwe jest to dzięki obniżeniu kwoty bazowej przez straty innych spółek.

By zapobiec ewentualnym nadużyciom podatkowym, wprowadzono liczne mechanizmy zabezpieczające. Jest to między innymi ograniczenie wzajemnego rozliczania kosztów między spółkami należącymi do jednej grupy. Istnieje także obowiązek sporządzania raz do roku zbiorczego raportu finansowego. Zabiegi te mają zapewnić uczciwe i transparentne prowadzenie księgowości spółek.

Jak funkcjonuje podatkowa grupa kapitałowa w praktyce?

Każda z firm należących do danej PGK działa niezależnie, realizuje swoje cele, inwestycje oraz ma własną politykę finansową. Czyli fakturowanie, składanie zamówień czy też wypłaty wynagrodzeń odbywają się jak dotychczas. Jednak przez cały czas spółki utrzymują bliski kontakt i wymieniają się informacjami finansowymi.

W codziennym funkcjonowaniu PGK najważniejszą sprawą jest przepływ informacji i danych finansowych między spółkami. To pozwala na prawidłowe obliczanie podatku od dochodu całej grupy. Ważne jest także umiejętne wykorzystanie możliwości, jakie daje PGK, czyli kompensacja strat i zysków między spółkami. Dzięki temu można zmniejszyć całkowity podatek, jaki trzeba zapłacić.

Jednak by kapitałowa grupa podatkowa zawsze działała zgodnie z prawem, konieczne jest  śledzenie zmian w przepisach. W razie pojawienie się nowych regulacji, spółki wchodzące w skład PGK, muszą do nich dostosować swoje funkcjonowanie, w wyznaczonym przez prawo terminie. Sprawne i zyskowne funkcjonowanie podatkowej grupy kapitałowej wymaga więc dyscypliny, przestrzegania prawa oraz planowanego zarządzania. Dzięki temu nie tylko podatek obliczany jest zgodnie z prawdą, ale nie zdarzają się kłopoty, takie jak złożony PIT po terminie, lub inne niedociągnięcia.

Podatkowa grupa kapitałowa. Podsumowanie

Podatkowe grupy kapitałowe pomagają firmom zaoszczędzić pieniądze na podatkach. Są to złożone narzędzia z wieloma korzyściami i wyzwaniami. Firmy powinny dokładnie przeanalizować zalety i wady przed ich utworzeniem. Dobre planowanie i zarządzanie są niezbędne do osiągnięcia sukcesu.

Ich prowadzenie wymaga jednak umiejętności i precyzji. Proste błędy mogą powodować problemy. Przy dobrym planowaniu, podatkowe grupy kapitałowe mogą naprawdę się opłacić. Bez planowania, wyzwania mogą przeważyć nad korzyściami.

---

Zespół Ekspertów ING Księgowość