Podatki od darowizn i spadków
2022-10-19
Zgodnie z obowiązującymi przepisami podatkowymi, osoby które uzyskały darowiznę lub spadek, zobowiązane są do opłacenia należnego podatku od spadków i darowizn, jeżeli ich wartość przekracza kwotę zwalniającą od podatku. Znaczenie ma również stopień pokrewieństwa, jaki istnieje między darczyńcą/spadkodawcą a beneficjentem wartości. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, im bliższe pokrewieństwo, tym niższa wartość tego podatku. Natomiast w najbliższym pokrewieństwie: wstępni-zstępni, można uzyskać dodatkowe zwolnienie za sam fakt zgłoszenia takiej darowizny. Co warto wiedzieć na ten temat, jakie są wartości podatku od darowizn i spadków? Jakie są limity zwolnień z opodatkowania? Oto najważniejsze informacje.
Kwota wolna od podatku w przypadku darowizn i spadków
Jak wspomniano, kwota wolna od podatku w przypadku darowizn i spadków uzależniona jest od pokrewieństwa, jakie występuje pomiędzy darczyńcą/spadkodawcą a beneficjentem.
Z uwagi na to, nie ma jednej stałej kwoty wolnej.
Dla osób z pierwszej grupy podatkowej kwota wolna od podatku to 9 637 zł. Kto należy do tej grupy? To małżonkowie (obecni, byli się do niej nie włączają), małżonkowie w separacji, zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki), wstępni (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie), rodzeństwo, pasierb, ojczym, macocha, teściowie, zięć, synowa.
W drugiej grupie podatkowej, kwota wolna jest nieco niższa i wynosi 7 276 zł. Do tej grupy podatkowej należą zstępni rodzeństwa (bratanek/bratanica, siostrzeniec/siostrzenica, rodzeństwo rodziców (wuj, ciotka), zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa, rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych.
Trzecia grupa podatkowa to jeszcze niższa kwota wolna od podatku. W tym wypadku wynosi ona 4 902 zł. W trzeciej grupie podatkowej znajdują się wszystkie osoby, które nie zostały wymienione w dwóch poprzednich oraz osoby niespokrewnione z darczyńcą/spadkodawcą.
Jak obliczyć podatek od darowizn i spadków?
Kwotę podatku należnego od darowizn i spadków oblicza się od nadwyżki powyżej kwoty wolnej od podatku, a nie od całej wartości darowizny lub spadku.
Trzeba jednak pamiętać, że nie ma tu prostych przełożeń, ponieważ wartość należnego podatku uzależniona jest od tego, jak wysoka jest darowizna lub spadek.
Opodatkowanie pierwszej grupy podatkowej
Poniżej znajduje się zestawienie opodatkowania dla pierwszej grupy podatkowej. Podawane kwoty to kwoty nadwyżki.
Do kwoty 10 278 zł nadwyżki powyżej kwoty zwolnionej od podatku, podatek należny wynosi 3%. W przypadku nadwyżki, która mieści się w granicach 10 278 zł a 20 556 zł, podatek to 308,30 zł oraz 5% nadwyżki powyżej 10 278 zł. Nadwyżka przekraczająca 20 556 zł to podatek w wysokości 822,20zł oraz 7% nadwyżki ponad 20 556 zł.
Opodatkowanie drugiej grupy podatkowej
Tu również podawane wartości dotyczą nadwyżki od kwoty zwolnionej od opodatkowania.
Do kwoty 10 278 zł nadwyżki, podatek to 7%. W przypadku nadwyżki mieszczącej się między 10 278 zł a 20 556 zł, podatek wynosi 719,50 zł oraz 9% powyżej 10 278. Przy nadwyżce przekraczającej 20 556 zł, podatek wynosi 1644,50 zł oraz 12% nadwyżki powyżej 20 556 zł.
Opodatkowanie trzeciej grupy podatkowej
W przypadku trzeciej grupy podatkowej analiza przedstawiona jest na tych samych zasadach, co dwie poprzednie, z tym że trzeba zauważyć, że kwoty podatku są tutaj najwyższe.
Do kwoty 10 278 zł nadwyżki podatek to 12%. W przypadku nadwyżki w granicach między 10 278 zł a 20 556 zł podatek to: 1233,40 zł oraz 16% nadwyżki ponad 10 278 zł. Przy nadwyżce przekraczającej 20 556 zł, podatek wyniesie 2 877,90 zł oraz 20% nadwyżki powyżej 20 556 zł.
Zgłoszenie darowizny lub spadku
Zarówno otrzymany spadek jak i darowiznę, należy zgłosić w urzędzie skarbowym na specjalnym druku do darowizn (SD Z2) lub spadków (SD 3). Urząd wyda decyzję odnośnie do wysokości należnego podatku. Na bazie tej decyzji i we wskazanym w niej terminie, należy uiścić podatek należny. Zgłoszenie otrzymania darowizny lub spadku leży po stronie beneficjenta.
Zespół Ekspertów ING Księgowość