Podatek od kupna samochodu – kogo dotyczy? Jak go obliczyć? Podatek PCC w pigułce
2024-12-04
Zakup nowego lub używanego samochodu to radosne wydarzenie w życiu kierowcy. Jednak nie powinieneś zapomnieć o obowiązkach, jakie on ze sobą niesie. Jest to między innymi rejestracja pojazdu, jego ubezpieczenie oraz w wielu przypadkach także podatek od kupna samochodu PCC. O tym ostatnim dowiesz się więcej z naszego poradnika. Zapraszamy!
Podatek od zakupu samochodu – podstawowe informacje
Podatek od zakupu samochodu to tak naprawdę podatek od czynności cywilnoprawnych, znany też jako podatek PCC. Wprowadzony został w 2000 roku i dotyczy umów kupna-sprzedaży zawieranych przez osoby prywatne, które nie prowadzą żadnej formy działalności gospodarczej. Czyli aut zakupionych nie w komisie, nie w salonie, a od osoby prywatnej. Właścicielem auta nie może być firma czy też instytucja.
PCC od zakupu samochodu – co to takiego
Kupując samochód, zawierasz ze sprzedającym umowę cywilno-prawną. On zobowiązuje się do przekazania Ci przedmiotu umowy, np. samochodu w zamian za zapisaną w umowie kwotę. Jak każda transakcja, też i taka obciążona jest obowiązkiem podatkowym. O tym ile zapłacić, kiedy i jak uregulować taką należność, przeczytasz w dalszej części naszego artykułu. Co ciekawe, podatek ten nie dotyczy tylko pojazdów, ale stosowany jest w przypadku także innych transakcji.
Najczęściej jest stosowany w przypadku zakupu samochodów, jednak objęte są nim także inne dobra materialne:
- nieruchomości – mieszkania, domy, działki rekreacyjne czy też budowlane,
- ruchomości – pojazdy, przyczepy, sprzęt rolniczy oraz RTV,
- prawa majątkowe – własność nieruchomości, prawa autorskie czy też wszelkie wierzytelności.
Jeżeli umowa przedwstępna sprzedaży mieszkania lub sprzedaży auta jest zawierana przez osoby prywatne, zakup obarczony jest obowiązkiem zapłaty podatku. Obowiązek ten spoczywa on na osobie kupującej. W tym celu musisz wypełnić odpowiedni formularz oraz udać się do urzędu skarbowego. Masz na to 14 dni od daty zakupu. Możesz to zrobić osobiście, wysłać pocztą lub zrobić to za pomocą internetu.
Podatek od kupna samochodu – kto musi zapłacić?
Podatek PCC jest obowiązkowy, ale nie dotyczy każdej transakcji. Dotyczy on tylko pojazdów zakupionych od osoby prywatnej, która nie jest płatnikiem VAT. Znaczenia nie ma czy auto zostało zakupione w Polsce, czy też za granicą. Najważniejszym czynnikiem jest wartość zakupionego pojazdu. Jednak, czy każda transakcja sprzedaży pojazdu wymaga uiszczenia podatku w urzędzie skarbowym? Okazuje się, że nie. Istnieje kilka przypadków, gdy nie ma takiego obowiązku. Oto krótka ich charakterystyka.
Podatek od zakupu samochodu – wyjątki
Ustawodawca przewidział próg, do jakiego podatku PCC nie trzeba płacić. Obecnie wynosi on 1000 zł. Jeśli kupujesz auto poniżej tej kwoty, nie płacisz podatku. Jednak transakcje takie są weryfikowane, by uniknąć oszustw podatkowych. Pod uwagę brana jest wartość rynkowa pojazdu, a nie cena zapisana w umowie.
Kolejnym przypadkiem, gdy nie ma obowiązku podatkowego, jest sytuacja, gdy samochód kupuje osoba niepełnosprawna. A pojazd przeznaczony jest na jej własny użytek. W takim wypadku jest ona zwolniona z obowiązku płacenia podatku PCC. Nie ma znaczenie posiadany stopień niepełnosprawności. Nie obowiązuje też w takim przypadku próg 1000 złotych wartości auta.
Także, gdy auto kupujesz z komisu, nie musisz płacić podatku PCC, jednak z jednym wyjątkiem. Jeżeli sprzedawca działa tylko jako pośrednik, to znaczy wystawione na placu auta nie należą do niego, to transakcja taka traktowana jest jako zawarta między dwoma osobami prywatnymi. Dlatego też nie znika obowiązek zapłaty podatku od zakupu samochodu. Tylko gdy sprzedawane auto jest własnością danego komisu, nie ma obowiązku podatkowego.
Pojazdy zakupione w salonie dilerskim lub w komisie, do którego należą sprzedawane auta, zwolnione są z opłaty podatku PCC. W ich przypadku płacony jest podatek VAT, ale jego uregulowanie należy do sprzedającego.
Podatek PCC – samochód. Jak obliczyć?
Zobowiązanie to naliczane jest, nie od ceny sprzedaży, ale od wartości rynkowej danego pojazdu. Kwota ta zależy od wielu czynników. Oto niektóre z nich:
- marka i model – cenione marki i nowsze modele mają wyższą wartość;
- rok produkcji – nowocześniejsze samochody zazwyczaj są droższe, ale wartość spada z wiekiem pojazdu;
- przebieg – niższy przebieg sugeruje mniejsze zużycie i zwiększa wartość;
- wyposażenie dodatkowe – elementy takie jak nawigacja czy klimatyzacja wpływają pozytywnie na wycenę;
- popyt i podaż na rynku – wartość może się różnić w zależności od lokalnych preferencji i dostępności.
Obliczaniem wartości aut i publikowaniem takich informacji zajmują się specjalne firmy. Jedną z najbardziej znanych jest Eurotax. To właśnie z tego rodzaju publikacji korzysta urząd skarbowy przy obliczaniu wartości rynkowej pojazdu.
Podatek PCC wynosi 2% wartości przedmiotu umowy. Więc raczej łatwo, jest go obliczyć. Jeżeli kupiłeś auto o wartości 25 tys. złotych, nawet za niższą kwotę, to za podstawę opodatkowania przyjmuje się wartość rynkową. Czyli do zapłaty będziesz miał 500 złotych.
W przypadku gdy wraz z autem na kupującego przechodzą także inne zobowiązania, np. spłata kredytu, są one doliczane do wartości rynkowej danego pojazdu. A jeżeli cena zakupu odbiega od średniej wartości rynkowej, o więcej niż 33%, to urząd skarbowy może zażądać weryfikacji stanu pojazdu przez biegłego. Koszty takiego badania ponosi właściciel pojazdu.
Jak zapłacić podatek od kupna samochodu? Przewodnik krok po kroku
Zapłata zobowiązania takiego jak podatek PCC od zakupu samochodu nie jest trudna, jednak proces ten składa się kilka kroków, z których żadnego nie można pominąć. Oto krok po kroku krótki poradnik jak prawidłowo zapłacić ten podatek.
Pilnuj terminu
Na zapłatę podatku PCC masz 14 dni od daty zawarcia umowy. Jeżeli zapomnisz o tym obowiązku, możesz zostać ukarany.
Wypełnij deklarację PCC-3
Kolejnym krokiem jest pobranie formularza PCC-3. Możesz znaleźć go w internecie na oficjalnej stronie Ministerstwa Finansów, lub w lokalnym urzędzie skarbowym. Wypełnij dokument zgodnie z prawdą, zaznaczając wszystkie wskazane rubryki. Przygotuj sobie dane sprzedającego, kupującego oraz najważniejsze szczegóły zawartej umowy.
Zapłać podatek
Należną kwotę podatku wpłać na konto urzędu skarbowego. Jego numer znajdziesz na stronie urzędu skarbowego, na którego rzecz dokonujesz przelewu lub w bezpośrednio w jego siedzibie. W tytule przelewu podaj odpowiedni numer deklaracji PCC-3, aby wszystko zostało prawidłowo zaksięgowane. Wpłaty możesz dokonać za pomocą przelewu tradycyjnego lub korzystając z bankowości elektronicznej.
Złóż deklarację i potwierdź wpłatę w urzędzie skarbowym
Zapłata należności nie kończy jeszcze sprawy. Kolejnym krokiem jest złożenie deklaracji PCC oraz potwierdzenia zapłaty w urzędzie skarbowym. Możesz to zrobić osobiście w siedzibie US, przesłać dokumenty pocztą lub elektronicznie. Choć w ostatnim przypadku upewnij się, czy Twój urząd oferuje taką możliwość.
Potwierdź złożenie deklaracji PCC-3
Urząd skarbowy zweryfikuje Twoją deklarację. Jeżeli wszystko będzie w doskonałym porządku, otrzymasz potwierdzenie jej przyjęcia. Jeśli natomiast okaże się, że w druku są nieprawidłowości, lub kwota podatku została źle naliczona, poproszony zostaniesz o uzupełnienie informacji lub przeprowadzenie korekty deklaracji.
Działając zgodnie z powyższymi krokami, spranie poradzisz sobie z zapłaceniem podatku od zakupu samochodu. Pamiętaj o terminach, sposobie obliczania kwoty podatku, a nie będziesz musiał obawiać się kontakt z Urzędem Skarbowym.
Niezapłacony podatek PCC – jakie grożą konsekwencje?
A co jeśli zapomnisz lub nie zdążysz w wyznaczonym terminie zapłacić podatku PCC? Skutkuje to takimi samymi konsekwencjami jak podatek pit po terminie. Po pierwsze ukarany zostaniesz karą pieniężną. Jej wysokość może wynosić od jednej dziesiątej do dwudziestokrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę. W 2024 roku oznacza to, że grzywna mieści się w przedziale od 424 złotych, aż do ponad 84 tys. złotych, w pierwszym półroczu. Od 1 lipca 2024 wzrasta minimalne wynagrodzenie, a co tym idzie także wysokość kary za nieopłacenie w terminie podatku od zakupu samochodu. Będzie ona wynosiła od 430 złotych do 86 tys. złotych.
Do tego oczywiście będziesz musiał opłacić także zaległy podatek w całej jego wysokości. Jeżeli tego nie zrobisz, to urząd skarbowy może wszcząć przeciwko Tobie postępowanie egzekucyjne. W ramach takiego działanie zajęte mogą zostać Twoje konta bankowe, lub inne cenne aktywa będące Twoją własnością.
Brak opłaconego podatku skutkuje także problemami z rejestracją pojazdu. W wydziale komunikacji konieczne jest okazanie dowodu opłaty podatku PCC. Bez takiego zaświadczenia nie ma możliwości zmiany danych właściciela pojazdu. A co za tym idzie korzystanie z niego, ubezpieczenie czy też poruszanie się po drogach publicznych.
W końcu długotrwałe ignorowanie zobowiązań podatkowych może prowadzić do postępowania sądowego i dalszych konsekwencji prawnych. Mogą one obejmować możliwość skierowania sprawy na drogę sądową i wydania wyroku nakazującego windykację zaległego podatku wraz z odsetkami i kosztami postępowania. Wszystkie te działania mają na celu zabezpieczenie interesów fiskalnych państwa i zapewnienie, że wszyscy podatnicy są traktowani równo oraz że publiczne obowiązki finansowe są odpowiednio regulowane.
Podatek od kupna samochodu. Zakończenie
Płacenie podatków dla nikogo nie jest miłym doświadczeniem. Niestety dla wielu z nas w przypadku kupna nowego samochodu jest to przykrym obowiązkiem. Wiedza, jak zapłacić podatek od kupna samochodu, pomaga przejść przez ten proces szybko i zgodnie z prawem.
Warto również zawsze sprawdzić, czy podana wartość pojazdu w umowie odpowiada jego rzeczywistej wartości rynkowej, aby uniknąć późniejszych korekt i dodatkowych kosztów związanych z ewentualnymi różnicami w podatku. Odpowiednie przygotowanie i świadomość przepisów podatkowych pozwolą Ci uniknąć stresu i niepewności. Mamy nadzieję, że dzięki naszemu poradnikowi, obowiązek podatkowy związany z zakupem auta stał się dla Ciebie przejrzysty i będziesz mógł cieszyć się nowym autem!
Zespół Ekspertów ING Księgowość