Korekta rocznej składki zdrowotnej – najważniejsze informacje

2024-01-31

W związku z przepisami wprowadzonymi przez Nowy Ład niektórzy przedsiębiorcy zwracali uwagę na pewne trudności podczas rozliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne. Każdy płatnik składek ma jednak prawo do korekty podstawy wymiaru oraz składki zdrowotnej. Czym jest taka korekta, jak powinna przebiegać i z jakimi konsekwencjami wiąże się jej brak?

 

Działalność gospodarcza a składka zdrowotna

Od 2022 roku wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne zależy od dochodów oraz formy opodatkowania działalności gospodarczej, którą wybrał przedsiębiorca. W przypadku skali podatkowej jest to 9% podstawy wymiaru składki, natomiast w przypadku podatku liniowego – 4,9% tej podstawy. Przedsiębiorcy, którzy zdecydowali się na opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, opłacają z kolei składkę zdrowotną w wysokości 9% liczonej od podstawy wymiaru.

 

Korekta roczna składki zdrowotnej – czym właściwie jest?

W ramach korekty rocznej składki zdrowotnej podatnik może poprawić wysokość parametrów, na podstawie których obliczana jest roczna składka na ubezpieczenie zdrowotne. Jeśli dochody z całego roku są niższe bądź wyższe niż te, które przedsiębiorca zadeklarował w formularzu ZUS DRA, niezbędna jest korekta wysokości składki. Dopiero wówczas jest ona dopasowana do faktycznej wysokości dochodów i przychodów danego przedsiębiorstwa. Co ważne, korekta musi zostać wówczas uzupełniona w całości. Każdy właściciel firmy, u którego wyliczenie składki za rozliczany rok podatkowy zmniejszy się lub zwiększy, jest zobowiązany do dokonania korekty.

 

Jak dokonać korekty rocznej składki zdrowotnej?

Aby dokonać korekty rocznej składki zdrowotnej, należy wygenerować korektę deklaracji ZUS DRA za kwiecień i złożyć ją z kolejnym numerem identyfikacyjnym deklaracji. Jest to możliwe w ciągu pięciu lat od daty, gdy upłynął termin na opłacenie składek określonych w dokumentach.

 

Nadpłata i niedopłata przy korekcie składki zdrowotnej

Po złożeniu korekty rocznej składki zdrowotnej niekiedy konieczne jest uregulowanie niedopłaty z odsetkami. W porównaniu z pierwotną deklaracją może bowiem pojawić się zarówno nadpłata, jak i niedopłata składki na ubezpieczenie zdrowotne. Jeśli nastąpi nadpłata, można rozliczyć ją:

• po 30 czerwca;
• po wyjaśnieniu korekty z KAS, gdy dokumenty korygujące wysokość składki złożono po dniu, w którym przedsiębiorca zawnioskował o zwrot nadpłaty.

Jeśli po złożeniu korekty przed 30 czerwca wyjdzie nadpłata składki, przedsiębiorca może złożyć wniosek o jej zwrot właśnie do ostatniego dnia tego miesiąca. Jeżeli natomiast nadpłata wyjdzie po 30 czerwca, przeznacza się ją na składki w przyszłości.

 

Brak korekty a konsekwencje dla przedsiębiorcy

Jeżeli ma miejsce nadpłata składki na ubezpieczenie zdrowotne, a przedsiębiorca nie dokona korekty tej składki, musi liczyć się z pewnymi konsekwencjami. Przykładowo, gdy w 2022 roku prowadził on działalność opodatkowaną podatkiem liniowym bądź ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, mógł odliczyć zapłacone składki zdrowotne. Wówczas niezbędna była jednak korekta odliczenia w zeznaniu rocznym za rok 2023. Niedopłata składek na ubezpieczenia zdrowotne może natomiast wiązać się ze złamaniem przepisów. To z kolei może skutkować takimi konsekwencjami jak:

• opłata dodatkowa w wysokości do 100% nieopłaconych składek;
• naliczenie odsetek za zwłokę;
• kara grzywny do 5 000 zł;
• postępowanie egzekucyjne.

---

Zespół Ekspertów ING Księgowość